Çalışma İzninin Ret Sepebleri

A Bendi (Uluslararası İşgücü Politikasına Uygun Olmayan)

Uluslararası İşgücü Kanunu 9.madde a bendine göre, uluslararası işgücü politikasına uygun olmayan başvurunun yapılması halinde çalışma izni başvurusu reddedilir. Uluslararası işgücü politikası temel olarak şu esaslara göre belirlenir:
Türkiye’nin ihtiyaç duyduğu işgücünün öncelikle yerli işgücünden karşılanmasına yönelik geliştirilecek politikaların yanı sıra ulusal istihdam politikalarının sürdürülebilirliğini bozmadan, yerli ve yabancı işgücü dengesinin kurularak nitelikli yabancı işgücünden de yararlanılması.
Eğitim düzeyi, mesleki deneyimi, bilim ve teknolojiye katkısı ile stratejik öneme haiz herhangi bir alanda öne çıkmış yüksek nitelikli yabancı işgücünün ülkemize kazandırılması.
Yatırımın büyüklüğü, istihdama ve ekonomiye katkısı, istihdam düzeyi, ihracat tutarı, faaliyet gösterilen bölge, il veya sektöre katkısı ve benzeri hususlar gözetilerek yüksek nitelikli yabancı yatırımcının ülkemize kazandırılması, esaslarına dayalı olarak Genel Müdürlükçe uygulanır.
Uluslararası işgücü politikasının yurt içinde ve yurt dışında etkin ve eşgüdümlü olarak uygulanması için Genel Müdürlükçe proje, plan, program ve benzeri faaliyetler gerçekleştirilebilir ve gerekli hallerde ilgili kurum ve kuruluşlarla koordinasyon sağlanır.
Yukarıda belirtilen esaslara uygun şekilde uluslararası işgücü politikası belirlenir. Bu anlamda, bu esaslara aykırı görülen çalışma izni başvurusunun reddi gerekecektir.

B Bendi (Sahte veya Yanıltıcı Bilgi ve Belgelerle Yapılan)

Uluslararası İşgücü Kanunu 9.madde b bendine göre, sahte veya yanıltıcı bilgi ve belgelerle yapılan başvurular reddedilir.

C Bendi (Yabancı İstihdam Edilmesine İlişkin Gerekçesi Yeterli Görülmeyen)

Uluslarası İşgücü Kanunu c bendine göre, çalışma izni başvurularında istihdam edilecek yabancının işe alınma gerekçesinin yeterli olmaması halinde çalışma izni başvurusu reddedilir. Bu kapsamda, yabancının işe alınması için tercih edilme nedeni ve uzmanlığının belirtmek suretiyle detaylı bir gerekçe sunularak çalışma izni başvurularında bulunulmasına dikkat edilmesi gerekir.

Ç Bendi (Diğer Kanunlarda Türk Vatandaşlarına Hasredilen İş ve Meslekler İçin Yapılan Başvurular)

Uluslarası İşgücü Kanunu 9.madde ç bendine göre, diğer kanun hükümlerinde yalnızca Türk vatandaşlarına hasredilen iş ve meslekler için yapılan çalışma izni başvuruları reddedilir. Yalnızca Türk vatandaşlarına hasredilen iş ve meslekler şunlardır:
Özel Güvenlik Şirketleri İçin Kurucu, Yönetici, Eğitici ile Şirket Tüzel Kişi Ortağının Yetkilendirdiği Temsilciler
Özel Güvenlik Görevlileri
Çarşı ve Mahalle Bekçiliği
Mali Müşavirlik
Kooperatif Yönetim Kurulu Üyeliği
Gümrük Müşavir Yardımcısı
Türkçeden Başka Dille Öğretim Yapan ve Yabancılar Tarafından Açılmış Bulunan Okulların Kurucuları
Özel Hastanelerde Mesul Müdür
Diş Hekimliği
Hasta Bakıcı
Eczacılık
Veterinerlik
Uzmanlık Eğitimi Dışından Çalışacak Yabancı Asistanlar
Noterlik
Hakim ve Savcılık
Avukatlık
Arabuluculuk
Bilirkişilik
Konkordato Komiserliği
Stajyer Havacılık Bilgi Yönetimi Memurluğu
Fahri Trafik Müfettişliği
Taşıma İşleri Organizatörlüğü
Acente Sorumlusu
Seyahat Acentesi Sorumlusu
Turist Rehberliği
Kara Suları Dahilinde Balık, İstiridye, Midye, Sünger, İnci, Mercan İhracı, Dalgıçlık, Arayıcılık, Kılavuzluk, Kaptanlık, Çarkçılık ,Katiplik, Tayfalık vb.
Spor Müşavirliği
Tarım Alanında İş Aracılığı
Gemi Acente Yetkilisi ve Gemi Acente Personeli
Daimî Nezaretçi
Teknik Elemanlık

D Bendi (Gerekli Nitelik ve Uzmanlığı Taşımadığı Anlaşılan Yabancılara İlişkin Olan)

Uluslarası İşgücü Kanunu 9.madde d bendine göre, çalışma izni başvurularında gerekli niteliği ve uzmanlığı taşımadığı anlaşılan yabancıların başvuruları reddedilir. Dolayısıyla çalışma iznine başvuran yabancının, işyerindeki görev tanımı ile yetkinliğinin uyuşması gerekir.

E Bendi (Bakanlıkça Belirlenen Değerlendirme Kriterlerini Karşılamayan)

Uluslarası İşgücü Kanunu 9.madde e bendine göre, çalışma izni başvuruları, Bakanlıkça belirlenen değerlendirme kriterlerini karşılamıyorsa reddedilir. Bu kriterlerin hem çalışma izni başvurusunda bulunan yabancı hem de bu yabancıyı çalıştıracak işveren tarafından yerine getirilmesi gerekir. Bakanlığın başvuru sahibi işverenler ve yabancılar için belirlediği değerlendirme kriterleri şunlardır:
Çalışma izni talep edilen işyerinde en az 5 Türk vatandaşının istihdamı zorunludur. İzin isteyen yabancının şirket ortağı olması halinde, beş kişilik istihdam şartı, Bakanlıkça verilecek bir yıllık çalışma izninin son 6 ayı için aranır. Aynı işyerinde birden fazla yabancı için çalışma izni talebinde bulunulması durumunda, çalışma izni verilen ilk yabancıdan sonraki her bir yabancı için ayrı ayrı 5 Türk vatandaşı istihdamı aranacaktır.
İşyerinin ödenmiş sermayesinin en az 100.000 TL veya brüt satışlarının en az 800.000 TL veya son yıl ihracat tutarının en az 250.000 ABD Doları olması gerekmektedir.
Dernek ve vakıflarda çalışacak yabancılara ilişkin izin taleplerinde 2. madde, yabancı devlet havayollarının Türkiye temsilciliklerinde, eğitim sektörü ve ev hizmetlerinde çalışacak yabancıların çalışma izni başvurularının değerlendirilmesinde ise, 1. ve 2. maddeler uygulanmayacaktır.
İzin isteyen şirket ortağı yabancının, 40.000 TL’den az olmamak üzere sermaye payının en az yüzde 20 olması zorunludur.
İşveren tarafından yabancıya ödeneceği beyan edilen aylık ücret miktarının yabancının görev ve yetkinliği ile bağdaşır seviyede olması zorunludur. Buna göre, başvuru tarihi itibariyle yürürlükte bulunan asgari ücret tutarı dikkate alınmak suretiyle yabancıya ödenecek ücretin en az;

-Üst düzey yöneticiler ve pilotlar için asgari ücretin 6.5 katı
-Birim veya şube müdürleri ile mühendis ve mimarlar için asgari ücretin 4 katı
-Uzmanlık ve ustalık gerektiren işlerde çalışacaklar ile öğretmenler için asgari ücretin 3 katı
-Ev hizmetlerinde çalıştırılacak yabancılar için en az asgari ücret, diğer mesleklerde çalışacak yabancılar için asgari ücretin 1,5 katı
-Turizm-animasyon organizasyon firmalarında akrobat ve benzeri unvanlarda çalışacak yabancılar ile masör, masöz ve SPA terapisti gibi işlerde çalışacak yabancılar için asgari ücretin 2 katı
Olması gerekmektedir.

Bünyelerinde:

-İzinli masaj salonu bulunduğunu kanıtlayan Kültür ve Turizm Bakanlığından belgeli en az üç yıldızlı turizm işletmelerinin, belgeli tatil köylerinin, resmi makamlardan alınmış faaliyet izni bulunan termal otellerin
-Hamam-sauna-SPA vb. kompleksi bulunduran belgeli turizm işletmeleriyle anlaşmalı (sözleşme bulunan) tesislerin
-En az 20 Türk vatandaşı çalıştıran resmi makamlardan izinli spor merkezlerinin
-Masör, masöz ve SPA terapisti
gibi uzmanlık ve ustalık gerektiren işlerdeki yabancı çalıştırma talepleri değerlendirmeye alınacak, bu kapsamda bulunmayan işletme ve işyerlerinin talepleri ise uygun bulunmayacaktır.

Eğlence sektörünün ve turizm-animasyon organizasyon firmalarının uzmanlık ve ustalık gerektiren işlerinde istihdam edilecek yabancılar için en az 10 Türk vatandaşı çalıştırılması halinde her bir yabancı için ayrı ayrı 5 Türk vatandaşı istihdamına ilişkin kota ayrıca uygulanmayacaktır.
Türkiye’nin taraf olduğu ikili ya da çok taraflı sözleşmelerde hüküm bulunan haller ile kamu kurum ve kuruluşlarınca sözleşme veya ihale usulleriyle mal ve hizmet alımı işlerinde çalıştırılacak yabancılara ilişkin çalışma izin taleplerinin değerlendirilmesinde 1.inci ve 2. maddelerde belirlenen kriterler uygulanmayacaktır.
İleri teknoloji gerektiren işlerde veya aynı vasıflarda Türk uzmanın bulunmadığı hallerde Genel Müdürlük Makamınca verilecek onay üzerine 1. ve 2. maddelerde belirlenen kriterler uygulanmayacaktır.
Özellik Arzeden Doğrudan Yabancı Yatırım koşullarını taşıyan işletmelerde kilit personel dışında istihdam edilecek yabancılar için, 1. madde ile belirlenen kriter, işletmenin ülke çapındaki tüm işyerlerinde çalışan Türk vatandaşı sayısı esas alınarak uygulanır.
Yukarıda belirtilen değerlendirme kriterlerine uymayan kişiler için çalışma izni başvurusunun reddi gerekir. Ancak bu kriterlere tabi olmayan bazı yabancılar da bulunur. Bu yabancıların çalışma izni almaları zorunludur. Değerlendirme kriterlerinden muaf olan yabancılar şunlardır:

-Anne, baba veya çocuğu Türk vatandaşı olan yabancılar
-En az 3 yıl süreyle Türk vatandaşı ile evlilik birliği içinde yaşayan yabancılar
-KKTC vatandaşları
-Türk veya akraba toplulukları uygulamaları çerçevesinde ikamet izni verilmiş olan yabancılar
-İnsani ikamet izni verilmiş olan yabancılar
-İnsan ticareti mağduru ikamet izni verilmiş olan yabancılar
-Vatansız statüsünde ikamet izni verilmiş yabancılar

Yukarıda bahsedilen yabancılar, çalışma izni başvurusunda bulundukları takdirde, çalışma izni başvurusunun reddi gündeme gelmeyecek, değerlendirme kriterlerinden muaf olacaklardır. Ancak, bu durumların varlığını resmi belgeler ile ispatlamaları gerekir.

F Bendi (Türkiye’ye Girişlerine İzin Verilmeyen, Vize Verilmeyen ya da Hakkında Sınır Dışı Edilme Kararı Olduğunun İçişleri Bakanlığınca Bildirilen Yabancılara İlişkin Olan)

Uluslararası İşgücü Kanunu’nun 9. madde f bendine göre, Türkiye’ye girişlerine izin verilmeyen, vize verilmeyen ya da hakkında sınır dışı etme kararı olan yabancıların kapsamında olduğu İçişleri Bakanlığı tarafından bildirilen yabancılara ilişkin olan çalışma izni başvurusunun reddi gerekir.

G Bendi (Kamu Düzeni, Kamu Güvenliği ya da Kamu Sağlığı Açısından Türkiye’de Çalışmasında Sakınca Görülen Yabancılara İlişkin Olan)

Uluslararası İşgücü Kanunu’nun 9. madde g bendine göre, milli güvenlik, kamu düzeni, kamu güvenliği veya kamu sağlığı açısından Türkiye’de çalışmasında sakınca bulunan yabancıların çalışma izni başvuruları reddedilir.Örneğin,  çalışma izni başvurusunda bulunan yabancı kişide, bulaşıcı bir hastalığının olması ve bu hastalık sebebiyle Türkiye’de çalışmasında sakınca görülmesi halinde, çalışma izni başvurusunun reddi gerekir.

Ğ Bendi (Dışişleri Bakanlığının Uygun Görüşü Olması Durumu Hariç Olmak Üzere, Türkiye’nin Tanımadığı Ya Da Diplomatik İlişkisinin Bulunmadığı Ülke Vatandaşları İçin Yapılan Başvurular)

Uluslararası İşgücü Kanunu’nun 9. madde ğ bendine göre, Türkiye’nin tanımadığı ya da diplomatik ilişkisinin bulunmadığı ülke vatandaşlarının yapmış olduğu çalışma izni başvuruları reddedilir. İstisnai olarak, Dışişleri Bakanlığının uygun görüşü olması halinde ise bu kişinin çalışma izni başvurusunun kabul edilmesi mümkündür.

H Bendi (Kanuni Süresi İçinde Yapılmayan Veya Eksiklikleri Tamamlanmayan Başvurular)

Uluslararası İşgücü Kanunu’nun 9. madde h bendine göre, çalışma izni başvurusunda bulunan yabancı kişilerin, eksik şekilde bilgi ve belge sunması ya da idarenin ek belge talebinin belirtilen süre içerisinde yerine getirilmemesi halinde çalışma izni başvurusu reddedilir.Uluslararası İşgücü Kanunu m.19’a göre, yapılan başvuruda eksik bilgi veya belgeler bulunursa, başvurunun değerlendirilmesi ertelenir. Sonrasında eksikliklerin tamamlanması için başvuru sahibinden sistem üzerinden ve elektronik tebligat adresi aracılığıyla belgeler istenir.